28 Οκτ 2014

Ποδήλατο και γραμματόσημο

Μία αναδρομή στην ιστορία του ποδηλάτου μέσα από γραμματόσημα της Φιλοτελικής Εταιρείας Αθηνών, του Νίκου Ανδρειώτη.

H Ιστορία: Για το ποδήλατο δεν γνωρίζουμε ούτε από ποιόν ούτε πότε εφευρέθηκε. Σχέδιο ποδηλάτου υπάρχει στα χαρτιά του Λεοναρδου Ντα Βίτσι, χωρίς να γνωρίζουμε αν ποτέ κατασκευάσθηκε. Μια κατασκευή με δυο τροχούς και χωρίς πετάλια είναι η πρώτη εικόνα ποδηλάτου που έχουμε. Ο Γερμανός Καρλ Φον Ντράις χρησιμοποιώντας αποκλειστικώς ξύλα κατασκευάζει γύρω στο 1809 ένα πρόδρομο του ποδηλάτου που εκμεταλλευόταν την μυϊκή δύναμη του αναβάτη του, ο οποίος το έθετε σε κίνηση σπρώχνοντας με τα πόδια του προς τα πίσω. Το όνομα του ήταν Draisienne.


Αργότερα ο Σκοτσέζος Μακμίλαν εισάγει την χρήση πεταλιών που κινούσαν τον πίσω τροχό με την βοήθεια δυο ράβδων έως το 1860 που οι Γάλοι Pierre και Ernest Michaux (Πατήρ και υιός) κατασκευάζουν το ‘velocipede’, τοποθετώντας τα πετάλια απευθείας επάνω στον μπροστινό τροχό. Αποτελείτο από ξύλο και μέταλλο και ζύγιζε 45 κιλά.


Δέκα χρόνια αργότερα δυο Βρετανοί, οι Στάρλεϋ και Χίλμαν κατασκευάζουν ένα ποδήλατο εξ ολοκλήρου από μέταλλο το οποίο χρησιμοποιούσε έναν πολύ μεγάλο τροχό εμπρός, στον άξονα του οποίου τοποθέτησαν τα πετάλια και ένα πολύ μικρό πίσω. Παρά τα προβλήματα σταθερότητος που παρουσίαζε, μπορούσε να αναπτύξει ταχύτητα έως και 24 χιλιόμετρα/ώρα, αρκετά υψηλή για την εποχή εκείνη, με αποτέλεσμα να αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα.


Ακολούθησαν νέες ιδέες οι οποίες βελτίωσαν αρκετά το ποδήλατο. Αυξήθηκε η σταθερότητα με τους δυο τροχούς ιδίας διαμέτρου, τα πετάλια τοποθετημένα στο μέσον και τη κίνηση να μεταδίδεται με αλυσίδα. Ο σκελετός έγινε κούφιος με σημαντικό κέρδος στο βάρος και τα λάστιχα αποκτούν σαμπρέλα. Ακόμα μεγαλύτερες καινοτομίες που προστέθηκαν τον 20 αιώνα είναι η χρήση ταχυτήτων και τα αμορτισέρ. Σήμερα υπάρχουν δισκόφρενα, «δυναμό» για τον φωτισμό ενώ στα αγωνιστικά ποδήλατα οι καινοτομίες συνεχίστηκαν με ηλεκτρική αλλαγή ταχυτήτων, αερόφρενα, σέλα από σιλικόνη και βάρος που έχει κατέβει κάτω των 7 κιλών με την χρήση σκελετού και τροχών από ανθρακονήματα.

Οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν επαγγελματικά το ποδήλατο ήταν οι ταχυδρόμοι για την διανομή της αλληλογραφίας, κάτι που απεικονίζετε στα γραμματόσημα από την αρχή του προηγουμένου αιώνα.

   
Η Ελλάδα: Στην Ελλάδα το πρώτο ποδήλατο ήρθε το 1885, αναφέρεται ότι το έφερε ο Αρ. Κωνσταντινίδης, ενώ το πρώτο ελληνικό ποδήλατο με χειροποίητο σκελετό κατασκευάστηκε από την Rafbikes (HERMES) στο Ναύπλιο.


Υπεύθυνη για την οργάνωση και διάδοση του αθλήματος είναι η Ελληνική Ομοσπονδία Ποδηλασίας (Ε.Ο.Π.) που ιδρύθηκε το 1973. Έδρα της είναι το Ολυμπιακό Ποδηλατοδρόμιο,  που περιλαμβάνεται στο αθλητικό συγκρότημα του Ο.Α.Κ.Α. Η ΕΟΠ διοργανώνει και τον Διεθνή Ποδηλατικό γύρο Ελλάδος και συχνά λαμβάνουν μέρος μεγάλα ονόματα της διεθνούς ποδηλασίας. Το 1890, τη χρονιά ίδρυσης της Διεθνούς Ποδηλατικής Ομοσπονδίας, έγιναν στην Ελλάδα και οι πρώτοι ποδηλατικοί αγώνες.

Στους 1ους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 στην Αθήνα οι ποδηλάτες Αριστείδης Κωνσταντινίδης (Χρυσό) και Παναγιώτης Παρασκευόπουλος (Χάλκινο) αναδεικνύονται Ολυμπιονίκες στα δύο αγωνίσματα ποδηλασίας (87 και 320 χιλιόμετρα αντίστοιχα). Ο Παρασκευόπουλος έλαβε μέρος και στη Μεσολυμπιάδα του 1906. Σύγχρονοι τους ποδηλάτες ήταν επίσης ο Γεώργιος Κωλέττης, ο Σταμάτης Νικολόπουλος και ο Λεωνίδας Τσικλητήρας.

Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει Έλληνα ποδηλάτη να τρέχει σε έναν από τους μεγάλους γύρους. Εξαίρεση ίσως αποτελούν οι Ελληνικής καταγωγής αδελφοί Lucien και Απόστολος Λαζαρίδης (1ος Monaco-Paris 1316 km, 1ος Dauphiné Libéré το 1949, 3ος στο Γύρο Γαλλίας το 1951, ) που αγωνίσθηκαν με τα χρώματα της Γαλλίας. Ελπίζουμε όμως φέτος «να γυρίσει ο τροχός» με την παρουσία του Γιάννη Ταμουρίδη στή μεγάλη World Tour Ισπανική ομάδα Euskaltel – Euskadi, και να είναι ο πρώτος Έλληνας που θα τερματίσει σ΄ένα μεγάλο γύρο.

Σημαντικοί Έλληνες ποδηλάτες υπήρξαν, ο Ευάγγελος Κουβέλης (Βαλκανιονίκης, Ολυμπιακοί Λονδίνου 1948), ο Ηλίας Κελεσίδης με πολλές διεθνείς διακρίσεις , ο Λάμπρος Βασιλόπουλος με παγκόσμιες διακρίσεις στη πίστα (σπρίντ), ο Δημήτρης Γεωργαλής (Ολυμπιακοί Ατλάντα, Σύδνευ, Αθήνα), ο Νικολάου Ελευθέριος. Ο Κανέλλος Κανελλόπουλος, πρωταθλητής Ελλάδος και Βαλκανιονίκης αντιπροσώπευσε την Ελλάδα στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες το 1984 μαζί με τον Ηλία Κελεσίδη. Το 1988 πέταξε με πεταλοκίνιτο αεροπλάνο (32 κιλών) από την Κρήτη στη Σαντορίνη σε 4 ώρες.   


Σήμερα οι σημαντικότεροι Έλληνες αθλητές της Ποδηλασίας είναι οι Γιάννης Ταμουρίδης στη ποδηλασία πίστας και δρόμου (Συμμετοχή και τερματισμός στους Ολυμπιακούς Λονδίνου 2012), ο Χρήστος Βολικάκης στη πίστα, ο Περικλής Ηλίας στο ΜΤΒ (Παγκόσμιος πρωταθλητής - Οκτώβριος 2012), όλοι με μετάλλια και διακρίσεις σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα. Επίσης οι Βολικάκης Ζαφείρης, Τζωρτζάκης Πολυχρόνης, Αντωνιάδης Δημήτρης, Μπούγλας Γιώργος, Καστραντάς Χάρης και άλλοι.                          

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.