Ασπίδα προστασίας για την παραλιακή ζώνη της Καλαμαριάς

Την πρόταση για το χαρακτηρισμό του παραλιακού μετώπου της Καλαμαριάς ως προστατευόμενης περιοχής και ως τοπίου και ζώνης ιδιαίτερου κάλλους, που περιβάλλει στοιχεία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, διατυπώνει το τμήμα Παραδοσιακών Οικισμών και Διατηρητέων Κτιρίων της διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Πολιτισμού του υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης. Η σχετική έκθεση, που έχει συνταχθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΜΑ-Θ, περιλαμβάνει τις εκτάσεις που αναπτύσσονται από το Κυβερνείο της Θεσσαλονίκης μέχρι και τις αθλητικές εγκαταστάσεις της Μίκρας -στη διασταύρωση των οδών Θέτιδος και Ησιόδου- και από τις οδούς Θεμιστοκλή Σοφούλη και Νικολάου Πλαστήρα μέχρι τη θάλασσα.

Την προστασία της παραλιακής ζώνης έχει ζητήσει κατ’ επανάληψη και η διοίκηση του δήμου Καλαμαριάς υπό τον Θεοδόση Μπακογλίδη. Εξάλλου με εντολή του δημάρχου Καλαμαριάς και του αρμόδιου αντιδημάρχου Τεχνικών Υπηρεσιών, Πολιτικής Προστασίας και Περιβάλλοντος Παναγιώτη Θεοδοσιάδη στο δήμο συγκροτήθηκε ομάδα δουλειάς που επεξεργάζεται τις προτάσεις που κατατέθηκαν από το ΥΜΑ-Θ, ώστε να καταθέσει τις επιμέρους παρατηρήσεις της. Σύμφωνα με τον κ. Θεοδοσιάδη πρόθεση της δημοτικής αρχής είναι να εισαγάγει το συγκεκριμένο θέμα προς συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε όλες τις παρατάξεις να διατυπώσουν τις απόψεις τους.

Ζώνη ιδιαίτερου κάλλους
Σύμφωνα με την έκθεση που έχει συνταχθεί από τη διεύθυνση Περιβάλλοντος και Πολιτισμού του ΥΜΑ-Θ στην παραθαλάσσια περιοχή της Καλαμαριάς, που εκτείνεται στα ανατολικά του στρατοπέδου Κόδρα και του Κυβερνείου και μέχρι τις αθλητικές εγκαταστάσεις της Μίκρας, “διασώζονται φυσικές διαμορφώσεις με απότομες κλίσεις, δενδροφυτεύσεις, η συνέχεια του αιγιαλού της παλιάς Θεσσαλονίκης κ.ά. Αποτελεί δηλαδή μαρτυρία της ιστορικής τοπογραφίας της περιοχής και πρέπει να διαφυλαχθεί από ασύμβατες επεμβάσεις και κατασκευές”.

Όπως επισημαίνουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΜΑ-Θ, η συγκεκριμένη περιοχή έχει ιδιαίτερη θέση στη συλλογική μνήμη με τη λαογραφική, την εθνολογική, την κοινωνική, την τεχνική και την ιστορική σημασία της. Μεταξύ άλλων αποτέλεσε τόπο εγκατάστασης προσφύγων κατά την περίοδο 1923-1925. Κατά το διάστημα αυτό κατασκευάστηκαν ξύλινες σκάλες, για να πλευρίζουν τα καραβάκια που έρχονταν από την προκυμαία του Λευκού Πύργου.

Εξάλλου στην πλαζ της Αρετσούς, όπως περιγράφεται στην έκθεση της διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Πολιτισμού του ΥΜΑ-Θ, “υπήρξαν στα χρόνια της προσφυγιάς του ’22 τα αλήστου μνήμης ‘Απολυμαντήρια’, ισόγειο κτίσμα με δώμα για τον έλεγχο της υγιεινής των πρώτων κατοίκων μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Τα ‘Απολυμαντήρια’ έχουν μείνει στη λαογραφία και στην παράδοση του ποντιακού ελληνισμού”.

Επιπρόσθετα στην ευρύτερη περιοχή διασώζονται επαύλεις που χτίστηκαν κατά την περίοδο του μεσοπολέμου με αξιόλογη αρχιτεκτονική, ενώ συγκεντρώνονται χρήσεις υπερτοπικής σημασίας, που καταδεικνύουν τη στενή σχέση της πόλης με τη θάλασσα, όπως είναι ενδεικτικά ο Ναυτικός Όμιλος Καλαμαριάς και η μαρίνα του ΕΟΤ.

Δέσμη μέτρων προστασίας
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΜΑ-Θ προτείνουν για τη συγκεκριμένη περιοχή “τη νομοθέτηση ενός ισχυρού καθεστώτος προστασίας”, το οποίο θα αποτελέσει και το εργαλείο ενός ουσιαστικού ελέγχου απέναντι στις αρνητικές επεμβάσεις, που απειλούν να καταστρέψουν αυτό το “μοναδικό αισθητικό και ιστορικό χώρο”.

Σε αυτό το πλαίσιο προβλέπεται σειρά μέτρων προστασίας, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει:
1. Την απαγόρευση αλλοίωσης της παραλίας από μπαζώματα ή εκσκαφές.
2. Την απαγόρευση τοποθέτησης εμποδίων (π.χ. πύλες, παραπετάσματα, φράχτες) που περιορίζουν την οπτική επαφή με το δημόσιο ανοικτό χώρο.
3. Την απαγόρευση καταστροφής των αιωνόβιων πεύκων που υπάρχουν κατά μήκος της ζώνης.
4. Την απομάκρυνση των εγκαταστάσεων που βρίσκονται επάνω στη ζώνη αιγιαλού - παραλίας.
5. Τη μορφολογική και ποιοτική αντιμετώπιση των κέντρων αναψυχής με υλικά φιλικά προς το περιβάλλον.
6. Την αναμόρφωση των όψεων των υπαρχόντων κέντρων αναψυχής σύμφωνα με την προσφυγική ιστορικότητα της περιοχής (μικρή κλίμακα κατασκευών, αρμονία υλικών και όγκων, παραδοσιακά υλικά, ενσωμάτωση στο φυσικό περιβάλλον κ.ά.).
7. Την ανεμπόδιστη χρήση περιπάτου κατά μήκος της παραλιακής ζώνης.
8. Στους υπαίθριους χώρους, που καταλαμβάνονται από τα κέντρα αναψυχής, θα τοποθετούνται κινητά τραπέζια και καρέκλες και όχι σταθερές κατασκευές. Οι χώροι αυτοί εξάλλου δεν επιτρέπεται να καλύπτονται παρά μόνον με τη χρήση ομπρελών ή τεντών περιορισμένων διαστάσεων.
9. Την κατεδάφιση και την απομάκρυνση αρνητικών στοιχείων, όπως οι επιγραφές ή οι εξωτερικές ευτελείς επενδύσεις.

πηγή: http://www.makthes.gr/news/reportage/132135/